کرونا ویروس و مدل DISC

مدل رفتار شناسی دیسک (DISC) برای اولین‌بار در سال 1928 میلادی توسط ویلیام مولتون مارستن (William Moulton Marston) معرفی و مطرح شد.

او معتقد بود که 4 مدل یا سبک رفتاری وجود دارد که می‌توان افراد را بر اساس آن‌ها طبقه‌بندی نمود.

در مدل رفتارشناسی دیسک، هر چهار سبک رفتاری در همه افراد با شدت و ضعف متفاوت دیده می‌شود. اما معمولا هر فرد یک سبک یا در نهایت دو سبک رفتاری غالب دارد که معمولا با توجه به آن به رخدادهای پیرامون خود واکنش نشان می‌دهد.

مدل رفتارشناسی دیسک که به اختصار D.I.S.C نگارش می‌شود، زبان مشترکی است که با استفاده از آن می‌توان راز و رمز رفتار افراد را شناخت و با استفاده از آن، مدل رفتاری شخص مورد نظر را پیش‌بینی نمود. شما با استفاده از مدل رفتاری دیسک می‌توانید دریابید که افراد چه طرز فکر و تمایلات ذهنی دارند و زبان بدن آن‌ها چگونه است تا بتوانید مدل رفتاری آن‌ها را حدس زده و در نهایت متناسب با سبک رفتاری مختص به خودشان با آن‌ها ارتباط مناسب برقرار نمایید.

✨ در جدول زیر ابعاد شخصیتی DISC قابل مشاهده است:

ابعاد شخصیتی	توضیحات
تسلط‌ گرا (بانفوذ) (D)	تمرکز بر روی شکل دهی محیط با غلبه بر رقبا، به منظور رسیدن به نتایج دلخواه
الهام‌ بخش (تاثیرگذار) (I)	تاکید برشکل دهی محیط با تاثیرگذاشتن روی دیگران و متقاعد کردن آن‌ها
باثبات (وفادار) (S)	تمرکز روی همکاری با دیگران، درون محیط فعلی (موجود) به منظور انجام مسئولیت
وظیفه گرا (حسابگر) (C)	تأکید روی وجدان و وظیفه شناسی درون محیط فعلی (موجود) ، به منظور تضمین کیفیت و دقت کار

اکنون با توجه به این لایه‌های رفتاری چهارگانه، به بررسی اجمالی مواجهه افراد مختلف در شرایط کرونایی می‌پردازیم.

🔴 افراد گروه D:

افراد نیمه بالایی و سمت چپ دایره، که با 2 شاخص برونگرایی و وظیفه محوری شناخته می‌شوند را گروه D می‌نامیم.

D مخفف کلماتی همچون تسلط (Dominant)، هدایت کردن (Direct)، قاطع (Decisive) و مصمم (Determined) بوده و رنگ این گروه قرمز می‌باشد.

افراد گروه D اعتماد به نفس و نفوذ بسیار بالایی دارند و قادر هستند دنیا را به حرکت درآورند. این افراد همیشه کاری برای انجام دادن، جایی برای رفتن و افرادی برای ملاقات کردن دارند. از لحاظ صحبت کردن D ها معمولا سریع و با صدای بلند، رک و صریح سخن می‌گویند و از آنجا که افرادی قاطع، جسور و در عین حال خوش صحبت هستند، بطور عموم در مناظرات و بحث و جدل‌ها پیروز میدان می‌شوند.

افراد گروه D رهبرانی پرانرژی و پویا هستند که پشتکار و انگیزه بالایی دارند. آن‌ها معمولا شنونده‌های خوبی نیستند و ترجیح می‌دهند بدون حاشیه اصل مطلب را بشنوند و بیشتر دنبال نتیجه اند.

شعار اصلی افراد گروه D این است:

یا رهبری کن، یا از من پیروی کن. یا از سر راهم کنار برو.

بر این اساس و با توجه به آنچه که بصورت مجمل از ویژگی‌های افراد گروه D گفته شد، می‌توان به این نتیجه رسید که این گروه در مواجهه با مخاطرات، مشکلات و بیماری‌ها (بویژه در ایام مواجهه با ویروس کرونا)، به راحتی دلسرد نمی‌شوند، امیدشان را از دست نمی‌دهند و به علت جسارت و شهامتی که دارند، با برنامه‌ریزی و بهره‌مندی از انتخاب راه‌های مختلف، مشغول مبارزه با این مشکل می‌شوند و انرژی و تمرکز خود را به طور ویژه صرف مقابله با ویروس کرونا می‌کنند.

افراد گروه D در پیکار با ویروس کرونا، با اراده‌ای قوی و در عین حال به طور مصمم و مستقل، به دنبال پیروزی و چیرگی هستند و با امیدواری بسیار و در عین حال با سختگیری، به روزهای خوب و موفق پیش رو فکر می‌کنند.

D ها اعتماد به نفس بالایی دارند و همین موضوع عامل بسیار مهمی در موفقیت آن‌ها برای چیره شدن بر ویروس کرونا خواهد بود. D ها چون مدیران بحران خوبی هستند، در شرایط سخت، مثل این روزها، تصمیمات سریع گرفته، به همین دلیل می‌توانند در آسایش و آرامش پیروز میدان مبارزه با کرونا باشند و اینگونه است که می‌توانند از تهدید، فرصت بسازند.

🟡 افراد گروه I:

افراد نیمه بالایی و سمت راست دایره، که با 2 شاخص برونگرایی و مردم محوری شناخته می‌شوند را، گروه I می‌نامیم. I مخفف کلماتی همچون الهام بخش (Inspiring)، تاثیرگذار (Influencing)، برانگیزاننده (Impressive) و مردم‌دار (Interested of people) می‌باشد و رنگ این گروه نیز زرد می‌باشد. افراد گروه I، افرادی الهام بخش، مردم‌دار، خوشبین، دلنشین، اجتماعی، شاد و دوست داشتنی هستند و تا زمانی که در کنارشان هستید، احساس خوبی خواهید داشت. افراد گروه I عاشق صحبت کردن بوده و در هر جمعی نخستین نفراتی هستند که لب به سخن می‌گشایند.

افراد این گروه بخوبی بر دیگران تاثیر گذارند و اغلب سریع به دیگران اعتماد می‌کنند و به دنبال تعامل با سایرین و برقراری ارتباط با دیگران هستند.

I بالاها به شدت مردم‌دار بوده و در واقع، مردم، قسمت اعظمی از زندگی آن‌ها هستند. این افراد عاشق تعریف کردن قصه‌های خود، خندیدن و خنداندن دیگران بوده، این خصلت موجب گرمابخشی آن‌ها می‌شود.

برای افرادی با این گروه شخصیتی و رفتاری تمام لحظات زندگی پر از فرصت‌های خوب، جذاب و مهیج است. افراد این گروه بسیار خوش بین و تاثیرگذار هستند و به طور معمول همه چیز را با شکوه در نظر می‌آورند.

همه‌ی آنچه در مورد ویژگی‌های افراد گروه I گفته شد، ذهن را به این سمت سوق می‌دهد که این دسته از افراد در مواجهه با ویروس کرونا، به راحتی می‌توانند هم خود و هم دیگران را مدیریت کنند تا از این مهلکه جان سالم به در ببرند. البته به این نکته هم باید توجه داشته باشند که خوش بینی بسیار، موجب سرسری گرفتن نکات بهداشتی و رعایت پروتکل‌های اعلامی از سوی مراجع بهداشتی نشود.

افراد گروه I هم مانند برونگراهای گروه D، اعتماد به نفس بالایی دارند و این شاخصه به آن‌ها کمک می‌کند تا به راحتی در مواجهه با موانع و مشکلات سر خم نکنند.

افراد گروه I سطح انرژی بالایی دارند لذا اگر به صورت تصادفی با یک بیمار کرونایی برخورد کردید که روی تخت بیمارستان، لا به لای سرفه‌ها در حال تعریف خاطره و لطیفه‌ای هست، شک نکنید که یکی از 2 لایه‌ی رفتاری پر رنگ ایشان، لایه I است.

اعتقاد افراد گروه I این است که زندگی کوتاه‌تر از آن است که به سختی طی شود لذا همین انرژی مثبت، موجب قدرت و قوت آن‌ها در برابر هرگونه بیماری و مریضی می‌باشد.

I ها تمایل دارند، افراد را دور خود جمع کنند و یا اینکه در جمع دیگر افراد حاضر باشند، لذا در شرایطی مثل شرایط فعلی که ویروس کرونا، استرس و اضطراب قابل توجهی بر خانواده‌ها و به طور کامل بر مردم وارد کرده، حضور یک فرد I بالا می‌تواند الهام بخش خانواده و جمع مردم باشد، تا آن‌ها بتوانند به سلامت از این مرحله عبور کنند و سختی‌های موجود را قابل تحمل کنند.

🟢 افراد گروه S:

افراد نیمه پایینی و سمت راست دایره، که با 2 شاخصه درونگرایی و مردم محوری شناخته می‌شوند را، گروه S می‌نامیم. S مخفف کلماتی همچون حامی (Supportive)، با ثبات(Stable) و خوش برخورد (Sweet) بوده و رنگ این گروه سبز می‌باشد.

افراد گروه S، افرادی حمایتگر، آرام، مهربان، متواضع، وفادار و صبور هستند. آن‌ها افرادی اجتماعی بوده و همواره به دنبال کسب آرامش می‌باشند. S ها عاشق محیط‌های آرام و یکنواخت هستند و دوست دارند در هر زمان فقط یک کار را به انجام برسانند. وجود اوضاع ثابت و منظم به آن‌ها اطمینان خاطر می‌دهد.

افراد گروه S نخستین کسانی هستند که در صورت نیاز به کمک و همراهی، به یاری می‌شتابند. حتی می‌توان گفت: این افراد بیشتر ارتباط برقرار می‌کنند تا در مواقع نیاز بتوانند کنار دیگران باشند.

این روزها که مردم ایران میزبان یک ویروس ناشناخته‌ی مرموز هستند، شنیده‌های بسیاری از تلاش‌های کادر درمان به گوش می‌رسد. همان ها که در خط مقدم مبارزه با کرونا ویروس با لایه S بالا، وارد کارزار شده اند و مشغول حمایت و دستگیری از بیماران و نیازمندان به کمک هستند. افراد گروه S همچون پرستاران و پزشکان قلب بزرگی دارند و بدون ادعا مشغول انجام وظیفه هستند.

افراد گروه S متواضع و فروتن بوده و بیشتر ترجیح می‌دهند تماشاچی باشند تا درگیر کار. به همین خاطر افراد S بالا فرصت برتر بودن را به دیگران می‌دهند.

نکته‌ی مهم درباره ویژگی‌های افراد گروه S این است که آن‌ها به طور عمدی دست به اقدام‌هایی نمی‌زنند که شما دوستشان داشته باشید، بلکه این رفتار، مدل غالب این تیپ رفتاری است و آن‌ها حتی بدون اینکه کسی در اطرافشان باشد، حامی و آرام و متواضع و صبورند. این ویژگی‌ها برگ برنده‌ی این افراد در ایام مبارزه و مقابله با کرونا ویروس است که هم می تواند آن‌ها را از شر این بیماری برهاند و مهمتر اینکه در پرستاری، مراقبت و مواظبت از افراد جامعه به ویژه خانواده، در خط مقدم باشند.

افراد گروه S به خاطر احساسات بالا و انجام امور از مسیر قلبشان، بیشترین مواجهه با خطر را دارند چرا که بسیارند از افراد این گروه که خود را سپر بلا می کنند و از خودگذشتگی و فداکاری زیادی از خود نشان می‌دهند. چنانچه با این افراد سر و کار دارید، مراقب باشید که در معرض آسیب و بیماری قرار نگیرند چون صبوری و وفاداریشان، این اجازه را به آن‌ها نمی‌دهد که به خوبی به سراغ درمان و رفع مشکل خودشان بروند اما حاضر هستند در عین بیماری و مریضی، از دیگران مراقبت کنند و بار غصه آن‌ها را به دوش بکشند.

در روزهای مبارزه با ویروس کرونا باید بیش از پیش مراقب افراد S بالا بود.

🔵 افراد گروه C:

افراد نیمه پایینی و سمت چپ دایره، که با 2 شاخص درونگرایی و وظیفه محوری شناخته می‌شوند را گروه C می‌نامیم.

C مخفف کلماتی همچون محتاط (Cautious)، حسابگر(Calculating)، با وجدان(Conscientious)، متفکر(Contemplating) و بادقت(Careful) بوده و رنک این گروه آبی می‌باشد.

افراد گروه C، افرادی واقع گرا، متفکر، پایدار، حقیقت جو، منطقی، حسابگر، شکاک، مراقب، سیاستمدار و قابل اطمینان هستند. آن‌ها افرادی محتاط و هوشیار بوده که قبل از هر اقدام، خوب تامل می‌کنند.

افراد گروه C دوست ندارند اشتباه کنند، به طور ذاتی عاشق درک حقایق هستند و قادرند یک طرح منطقی را به خوبی برنامه ریزی کرده و آن را دنبال کنند.

افراد C بالا بسیار دقیق بوده و به طور معمول متون روزنامه‌ها، دستورالعمل‌ها و حتی نوشته‌های روی دیوار را ویرایش و اصلاح می‌کنند. همین دقت بسیار و ریزبینی و تیزبینی آن‌ها موجب می‌شود هیچ خبر و اطلاعیه و مصاحبه‌ای در مورد کرونا ویروس از زیر دستشان براحتی خارج نشود. لذا همان طور که داشتن اطلاعات کافی برای غلبه بر این ویروس مورد نیاز هست و افراد گروه C نیز به خوبی این اطلاعات را استخراج می‌کنند، اما در این بین باید مراقب زیاده روی پیگیری اخبار و اطلاعات این بیماری نیز بود تا خدای نکرده با مشاهده نیمه خالی لیوان، افسردگی و غم و غصه‌ی حواشی این بیماری، درد مضاعف نشود.

افراد گروه C وظیفه محور بوده و وظایف خود را به نحو شایسته انجام می‌دهند. آن‌ها بهتر از هر مدل رفتاری دیگری می‌توانند موقعیت‌ها را تجزیه و تحلیل کنند.

C ها توانایی بالایی در دیدن وقایع پشت پرده دارند و می‌فهمند به راستی چه اتفاقی در حال وقوع است به همین خاطر اغلب به آمار و مستندات ارائه شده در این روزها آن هم پیرامون کرونا ویروس، با نگاه شک و تردید موضوع را پیگیری می‌کنند.

از دیگر ویژگی‌های شاخص این گروه، می‌توان به کنجکاوی و پرسشگر بودن بیش از حد این افراد اشاره کرد. آن‌ها همواره راه‌هایی را برای گرفتن اطلاعات و راستی آزمایی آن جستجو کرده و آن‌ها را بهبود می‌بخشند و به همین خاطر اگر در خانواده یک فرد C بالا داشته باشید همه‌ی آنچه از اطلاعات و پروتکل‌های بهداشتی این ایام در مسیر مقابله با ویروس کرونا مورد نیازتان هست، به راحتی در اختیار شما قرار می‌گیرد. از شستن دست تا استفاده از انواع ماسک‌ها و اینکه سازمان بین المللی W.H.O چه نکاتی را گوشزد کرده، در یک چشم بر هم زدنی پیش روی شما خواهد بود.

از دیگر ویژگی‌های افراد گروه C قانون مداری زیاد آن‌هاست. لذا اگر در زمره‌ی افراد با لایه‌ی I بالا هستید باید در طول زمان میزبانی از این ویروس ناخوشایند با تذکرات پی در پی شخص C بالا مبنی بر رعایت کامل بهداشت، شستشو و نظافت کنار بیایید تا موجبات رنجش دو طرف فراهم نشود. چرا که فرد C بالا نمی‌تواند عدم رعایت فرد I بالا را درک کند. در واقع شخص C بالا با این تعبیر یکی شده است که "حتی اگر به ضررت هم باشد ولی باز نمی‌توانی از چارچوب و قوانین پیروی نکنی."